Stable and Unstable Nuclei

ဟုိက္ျဒိဳဂ်င္အက္တမ္ (¹H₁) မွအပ တစ္ျခားေသာ အက္တမ္ အားလံုး၏ ႏ်ဴးကလိရပ္စ္မ်ားတြင္ တစ္လံုး သို႔မဟုတ္ တစ္လံုးထက္ပုိေသာ ပရုိတြန္ ႏွင့္ ႏ်ဴထရြန္ ပါ၀င္ၾကသည္။

ဥပမာ- ¹²C₆ ၎ ကာဗြန္ အက္တမ္သည္ ႏ်ဴထရြန္ ေျခာက္လံုးႏွင့္ ပရုိတြန္ေျခာက္လံုး ပါ၀င္ၿပီး Stable အျဖစ္ တည္ရွိေနသည္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ အက္တမ္မ်ား သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိပါက ၎တို႔သည္ Stable ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုကဲ့သို႔သာ အၿမဲတမ္းပံုေသ ျဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆုိရင္ ကာဗြန္ Nucleus ေတြဟာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာမွ ယခုတုိင္ ေျပာင္လဲျခင္းမရွိ ျဖစ္တည္ ေနၾကမည္သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ Nucleus တို႔သည္ Unstable အျဖစ္သာတည္ရွိေနၾကသည္။

Unstable Nucleus တို႔သည္ ၎ အတြင္း ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားျဖစ္ေပၚေနၾကသည္။

၎ေျပာင္းလဲျခင္းသည္ Unstable Nucleus တုိ႔သည္ Radioactive Decay သုိ႔မဟုတ္ ပ်က္စီးယို႔ယြင္းျခင္းျဖင့္ Stable Nucleus ပံုစံ အသစ္တစ္မ်ိဳး အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) စြမ္းအင္ ဆံုးရႈံးသြားျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ႏွစ္မ်ိဳးလံုး တစ္ၿပိဳင္နက္လည္းျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။

ဥပမာ- ကာဗြန္ Isotope တစ္ခုျဖစ္ေသာ ¹⁴C သည္ ပရိုတြန္ ေျခာက္လံုးႏွင့္ ႏ်ဴထရြန္ ရွစ္လံုးပါ၀င္ၾကသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ၎သည္ Stable Carbon ထက္ ႏ်ဴထရြန္ ႏွစ္လံုးပုိေနသည့္ အတြက္ Unstable Nucleus အျဖစ္တည္ရွိ ေနပါသည္။ ၎ Unstable Nucleus သည္ Radioactive Decay သုိ႔မဟုတ္ ပ်က္စီးယို႔ယြင္းမႈ ျဖစ္ပြားၿပီး Stable အျဖစ္သို႔ေျပာင္းလဲသြားပါသည္။